People who have had little self-reflection live life in a huge reality blind-spot.

(Bryant McGill)

De term “Johari-venster” komt van de twee mensen die het uitvonden: Joseph Luft en Harry Ingham creëerden het model in 1955 om communicatieprocessen te verhelderen. Misschien helpt het jou ook wel…

Het venster bestaat uit vier kwadranten:

Open ruimte: gekend bij iedereen

Dit is het kwadrant van de open communciatie waarin alles open en transparant is zowel voor jezelf als voor anderen.  

Verborgen zone: gekend bij jezelf maar niet bij anderen

Dit is jouw privé domein: de zaken die je verborgen wil houden omdat je je ervoor schaamt of omdat het geheimen zijn of omdat je er gewoonweg voor kiest om het niet te delen.

Blinde vlek: gekend bij anderen maar niet bij jezelf

In dit kwadrant zitten zaken waar je je zelf niet van bewust bent, zoals je lichaamstaal of gedrag.   Bijvoorbeeld dat je je wenkbrouwen fronst of dat je een stopwoord gebruikt en hoe dat bij anderen overkomt.

Zwarte gat: niet bekend bij jezelf en ook niet bij anderen

In dit kwadrant bevinden zich de zaken die je misschien verdrongen hebt, zoals trauma’s. Ze kunnen wel een impact hebben op de communicatie.

Hoe kan je dit venster gebruiken?

Je open, transparante communicatie kan vertekend worden door de andere kwadranten. Misschien wil jij een bepaalde boodschap geven, maar geef je non-verbaal vanuit je blinde vlek een tegenovergesteld signaal. Een positieve boodschap kan door een zure gelaatsuitdrukking totaal verkeerd overkomen en tot misverstanden leiden. Daarom is het belangrijk om eens na te gaan wat er precies in elk kwadrant zit en hoe het je communicatie beïnvloedt.

In het eerste kwadrant is alles open en transparant.  Er zijn weinig of geen communicatieproblemen. What you see is what you get. Hoe veiliger je je voelt in een relatie, hoe groter dit gebied kan worden. Maar besef dat er mensen zijn die je uitnodigen om open en transparant te zijn als manipulatietruc.  Wat ze tonen aan anderen is misschien een masker, zoals bij narcisten die de charmante persoon spelen, en de echte persoon verbergen. Hun open ruimte is eigenlijk heel klein.

Bij het tweede kwadrant is het belangrijk voor ogen te houden dat wat je verborgen houdt, misschien toch wel invloed kan hebben op de communicatie. Misschien heb je privé problemen en houd je die verborgen op je werkplek. Maar daardoor ben je misschien kortaf en nukkig. Het helpt dan om je collega’s te vertellen dat je het privé even moeilijk hebt, zodat ze je gedrag juist kunnen interpreteren.

Om je blinde vlekken beter te leren kennen, kun je feedback vragen aan je omgeving. Welke tics, onhebbelijkheden zien ze? Hoe kom je over op anderen? Misschien ga je luider praten omdat je je onzeker voelt, maar komt dat net heel dominant over. Als je je blinde vlekken zo wat beter kent, kun je er ook iets aan doen zodat je niet meer fout overkomt.

Het vierde kwadrant is het moeilijkste omdat het voor jezelf en anderen verborgen is. Maar het kan wel invloed hebben. Gedraag je je soms op een onverklaarbare manier of ben je boos zonder dat je begrijpt waarom. Je zwarte gat speelt je dan misschien parten.