“Niets is beter dan stilte. Daar kan ik uren over praten.” (Bernard Shaw)
“Stilte is voor de geest wat slaap is voor het lichaam, zowel voedend als opwekkend.” (William Penn)
Op 25 oktober schakelen we weer over naar wintertijd. We kunnen dan een uurtje langer slapen. Maar die dag vieren we blijkbaar ook ‘stiltedag’. Heb je je al eens afgevraagd wat stilte met je hersenen doet? Michel Van Quyen wel…
Michel Van Quyen wordt op een dag met een gezichtsverlamming wakker. Het gevolg van stress blijkt al vlug. Veroordeeld tot niets doen ontdekt hij na een week van wanhoop en verveling, dat stilte en niets doen heel wat te bieden hebben. Geleidelijk komt hij tot rust en na vier weken gebeurt er een klein wonder: de hele rechterkant van zich gezicht kan weer bewegen en hij praat zelfs terug normaal. Deze ervaring heeft Michel geïnspireerd om te gaan onderzoeken wat stilte nu precies neurologisch doet met je hersenen. En wat hij ontdekte ging zijn verwachtingen te boven.
Stilte bevordert een goede gezondheid en je persoonlijke ontwikkeling, zo blijkt. Dat wist men in de oudheid al, maar dat zijn we in ons moderne, jachtige leven vergeten. Michel onderzoekt de effecten van stilte zowel op het lichaam als op de geest en hij bekijkt het effect van de stilte om je heen, de stilte om weg te dromen of aandachtig te kunnen zijn, maar ook de stilte in jezelf en de kracht van meditatie.
Het brein in rust
Ons brein gaat tijdens rust niet in een sluimertoestand, maar vertoont heel wat activiteit. Meer zelfs, onze hersenen in rust verbruiken bijna net zoveel energie als wanneer ze aandachtig met iets bezig zijn. En die hersenactiviteit tijdens rust lijkt van levensbelang te zijn voor het goed functioneren van ons brein. Deze rust zorgt voor minder stress, meer creativiteit en het geheugen wordt erdoor versterkt. Maar helaas hebben de meesten onder ons een doe-verslaving, die ons belet om even stil te zijn. Wist je dat we bijvoorbeeld gemiddeld 221 keer per dag op onze telefoon kijken? Test jezelf eens, ga naar deze website: http://www.donothingfor2minutes.com/ : twee minuten niets doen. Kan jij dat?
Sensaties van geluid
Wist je ook dat wanneer je in een volkomen geluiddichte kamer bent, je na een tijdje de geluiden van jouw eigen lichaam kan horen? Je gehoor kan je immers niet aan of afzetten. Het staat altijd open in tegenstelling tot onze ogen, die we kunnen sluiten. Daarom is het ook belangrijk om te bewaken aan welke omgevingsgeluiden je je blootstelt. Michel ontdekt dat vooral geluiden van de natuur weldadig kunnen zijn. En er bestaat zelfs zoiets als ASMR. Dat staat voor “Autonomous Sensory Meridian Response”. Het is een soort gevoelssensatie die je van bepaalde prikkels (geluid, een beeld of iets tastbaars) kan ervaren, meestal een soort tintelend gevoel dat begint op je achterhoofd en langs je nek en rug gaat. Niet iedereen is er even gevoelig voor. Op youtube kan je tal van filmpjes vinden van zogenaamde ASMR-artiesten. Probeer dit bijvoorbeeld eens uit:
Soorten stilte
Stilte bestaat er in alle vormen en soorten. Wat met bijvoorbeeld de stilte in conversaties? Om te kunnen luisteren moet je ook nog eens jouw eigen innerlijke gedachten en emoties kunnen stopzetten, het vereist dus innerlijke stilte… En door je ogen te sluiten bereik je een soort visuele stilte waardoor je gehoor meer aan bod komt. Onderzoek blijkt uit te wijzen dat je op basis van een stem beter de emoties van iemand kan inschatten dan op basis van wat je ziet. Meditatie is ten slotte een actievere vorm van stil zijn met jezelf, die Michel ook uitgebreid beschrijft.
Meer weten?
Leestip: Michel Le Van Quyen, Wat stilte met je hersenen doet, Een neurowetenschappelijke verkenning, Uitgeverij Ten Have, 2020.