Ons leven is wat onze gedachten daarvan maken

(Marcus Aurelius, Romeins keizer en wijsgeer)

Hoe kan filosofie je helpen als je het even niet ziet zitten, vraagt Marie Robert zich af.

Filosofen hebben over allerhande onderwerpen nagedacht: hoe de wereld in elkaar zit,  wat je moet of mag doen om gelukkig te zijn, hoe je met anderen kan omgaan enz. En hoewel filosofen vaak meer vragen stellen dan ze antwoorden geven, kunnen ze je wel inspireren om anders over bepaalde zaken na te denken, prioriteiten te leggen of te begrijpen wat er aan de hand kan zijn…

• Anders over iets nadenken:

Je wilde graag de marathon lopen en je hebt je hart en je ziel erin gelegd maar je bent jammerlijk gefaald. In plaats van in zak en as te zitten kan je ook bedenken dat je niet hoeft te voldoen aan de normen en waarden van anderen of van de maatschappij.  Nietzsche zegt dat ieder individu een energie heeft die wil groeien maar daarvoor hoef je nog geen marathon te lopen.  Je kan perfect je eigen intuïtie volgen en iets kiezen dat bij je past.  ‘Übermensch-zijn’  (niet in de betekenis van de perfecte mens maar als een ideaal om naar te streven) betekent niet dat je heldendaden moet verrichten maar jezelf overwinnen om te worden wie je werkelijk wil zijn.

• Bepalen wat het belangrijkste is:

Filosofie helpt ook om te reflecteren over wat belangrijk is, wat primeert. Zo helpt Bergson je eraan te herinneren dat je eigen bedrijf  fijn is omdat je iets voor jezelf creëert. Dat is nuttig om voor ogen te houden als je na een tijdje jezelf voorbij holt en je afvraagt waar al je vrijetijd is gebleven. Je bent nog steeds problemen voor jezelf aan ’t oplossen en niet voor een baas. Bergson benadrukt dat je inspannen misschien vermoeiend is, maar het geeft je wel de kans om jezelf te overstijgen.

• Begrijpen wat er scheelt:

Je eerste ontmoeting met je schoonfamilie liep niet zoals je verwachtte.   Waar je hoopte op een hartelijke ontvangst met lieve mensen, leek het meer op een mijnenveld en alles wat je zei kwam fout over. Gelukkig legt Wittgenstein uit dat iedere groep, familie of cultuur eigen taalregels heeft en dat het tijd kost om die te leren kennen. In plaats van al voor het huwelijk de echtscheiding te vragen omdat je niet bij de familie past, kan je de taal van je schoonfamilie leren. Eens je hun taal en regels kent en respecteert, valt alles reuze mee. En het valt nog meer mee als de schoonfamilie je halverwege tegemoet komt en  ook jouw taal leert…J

Leestip: Marie Robert, Speeddaten met Plato, Filosofie voor als je het even niet meer ziet zitten, Amsterdam, 2019.